İnfertilite Nedir?
- Anasayfa
- İnfertilite Nedir?
İnfertilite Nedir?
İNFERTİLİTE NEDİR?
Bir çiftin, eğer kadın 35 yaşın altında ise 1 yıl, 35 yaştan büyükse 6 ay korunmasız ve düzenli cinsel ilişkiye rağmen gebelik elde edememesidir.
İNFERTİLİTE SEBEPLERİ NELERDİR?
İnfertilite, kadına, erkeğe veya ikisine birden bağlı olan sorunlar sebebiyle oluşabilir. Kadına bağlı olarak; ileri yaş yumurtlama bozukluğu (polikistik over sendromu vb), yaşa bağlı yumurta sayı-rezerv azlığı ve kalite bozukluğu, gelişimsel rahim ve tüp yapı bozuklukları, tüplerin kapalı olması, rahim içi yapısının düzensiz olması (polip veya miyomlara bağlı) , rahim içi enfeksiyonları, cinsel işlev bozukluğu (vajinismus vb), endometriozis …
Erkeğe bağlı olarak; sperm miktarı azlığı, sperm hareket bozukluğu, sperm yapı ve genetik bozukluğu, cinsel işlev bozukluğu… Bazen de çevresel sorunlar gebelik oluşmasını engelleyebilir. Bunlar sigara kullanımı, aşırı
kafein ve alkol tüketimi, madde bağımlılığı, kontrolsüz ilaç kullanımı, kötü beslenme, uyku hijyeninin bozuk olması, toksik maddelere maruz kalınması, elektromanyetik radyasyon vb olabilir.
İNFERTİLİTE NASIL DEĞERLENDİRİLMELİDİR?
Çift her zaman birlikte ve tüm özel, çevresel ve sosyal hayatlarıyla birlikte değerlendirilmelidir. Sadece kadının bunun için muayeneye gönderilmesi kesinlikle yanlıştır
ve tanı ve tedavi sürecini olumsuz etkiler ve gereksiz psikolojik baskı yaratır.
Erkek eş için;
Erkek değerlendirmesi üroloji uzmanı tarafından yapılır.Detaylı öykü: Tıbbi öyküsü, ergenlik ve gelişim hikayesi, cinsel fonksiyonu, hastalık ve
enfeksiyon geçmişi, ilaç ve ameliyatları, üremeyi etkileyebilecek çevresel ajanlar (kemoterapi, radyoterapi, alkol, sigara vb), önceki ibfertilite tanı ve tedavi süreci detalı olarak sorgulanır. Fizik muayenesi yapılır, vücut ağırlığı, boy, yağ dağılımı, seksüel gelişimi değerlendirilir.
Semen analizi (spremiyogram) yapılır, sperm yapısı, hareketi, sayısı, enfeksiyon vb gibi kriterlere göre incelenir, anormallik varsa 2 hafta sonra tekrarlanır. Diğer testler: Gerekliyse hormone testleri, genetic analiz, üroloji uzmanı gerekli görürse testis biyopsisi, idrar testi, ultrasonografi veya MRI gibi görüntüleme yömtemleri istenebilir.
Kadın eş için;
Gebe kalmak için düzenli bir ovulasyon yani yumurtlama olması çok önemlidir. Bu sebeple kadının öyküsü adet düzeni sorgusu ile başlar. Adet (mens, regl) düzeni, ilk adet yaşımiktarı, süresi, ovulasyon zamanı gibi bilgiler detaylı olarak alınır. Tıbbi özgeçmişte ergenlik ve seksüel gelişimi, cinsel hayat ve fonksiyon, enfeksiyon (özellikle cinsel yolla bulaşan) ve hastalık örküsü (özellikle endokrinolojik-tiroid- diyabet vb), ameliyatlar, ilaç kullanımı, radyasyon ve kemoterapi öyküsü, toksik madde maruziyeti (sigara, alkol vb), daha önceki gebelik ve doğum öyküsü detaylı olarak sorulur.
Uzman jinekolog tarafından yapılır ve ultrasonografi ile genital organlar değerlendirilir. Kan testleri: Üreme organlarını kontrol eden beyin bölümü (hipotalamus-hipofiz) ile yumurtalık ve adrenal-böbrek üstü- trioid bezleri arasındaki dengeyi control etmek için hormone testleri, gereğinde yumurta rezervini ölçen testler, kişiye özgü biyokimyasal testler ve diğer fonksiyonel gelişmiş testler istenir. Gereğinde, ailede kalıtımsal hastalık ya da tekrarlayan gebelik kayıpları varsa ve fayda sağlayacaksa çiftten kan tetkiki ile genetik inceleme istenebilir.
Histerosalpingografi (HSG): Adet döneminin hemen bitiminde (6-12. Günler) vajinal yolla rahim içine opak sıvı bir boya maddesi ince bir kateter ile verilerek rahim içi ve tüplerin açık olup olmadığı X-ray yani direkt grafi ile belirlenir. Biraz ağrılı olabilir, anestezi bazen gerekebilir.
Sonohisterogram: jinekolojik muayene pozisyonunda rahim içine sonda benzeri kateter yerleştirerek steril sıvı verilir ve rahim içi polpi miyom gibi problemler araştırılır.
Histeroskopi: Genel anestezi altında ve ameliyathane koşullarında histeroskop adı verilen optik bir cihaz ve kamera sistemi ile vajen, rahim ağzı, rahim içi sıvı verielerek detaylı görüntülenir ve problemler özel aletler kullanılarak tedavi edilebilir. Bazı durumlarda laparoskopi yüksek şüpheli olan ve kesin tanı gerektiren durumlarda yapılabilir.
İNFERTİLİTEYE İNTEGRATİF YAKLAŞIM
Kadın sağlığına dair her alanda olduğu gibi çocuk sahibi olma önündeki engelleri tespit ve tedavi etmede integratif değerlendirme çok önemlidir. Kliniğimizde infertililite şikayeti ile gelecek kişinin mümkünse eşi ile birlikte gelmesi istenir. Detaylı, kişisel, cinsel, sosyal ve aile hayatına ait bilgiler dışında, beslenme, uyku, iş, hobiler gibi bilgileri içeren değerlendirme yapılır. Fizik ve jinekolojik muayene ve görüntüleme sonrası yukarıda bahsedilen standart kan hormon ve biyokimya testlerinin dışında, gereğinde kan ve idrarda geliştirilmiş fonksiyonel hormone testleri ve diğer çevresel toksik ajan testleri de istenir.Rahim ve tüplerle ilgili görüntüleme ve değerlendirme için hangi tetkikler gerekliyse istenir ve üreme tıbbı ekibimiz ile istişare edilerek kişiye özgü yol haritası belirlenir. Modern tedavi yanında sağlıklı beslenme başta olmak üzere, destekleyici geleneksel ve alternatif bütün modaliteler de planlanır.
Sağlıklı nesiller için infertilitede kişiye özgü plan gerekli ve önemlidir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
İçerik Güncelleme Tarihi : 13.05.2023
Yorumlar (0)
Yazıya ilk yorumu siz yazarak düşüncelerinizi diğer kullanıcılarla paylaşabilirsiniz.